rad by
  • kiedyś nawidzieć, teraz nienawidzić
    30.05.2003
    30.05.2003
    Witam!
    Chciałabym się dowiedzieć, co się stało ze słowem nawidzić? Istnieje słowo nienawidzić, więc logiczne byłoby, gdyby było także słowo nawidzić.
    Pozdrawiam :)
  • Kto ma jaką władzę?
    23.03.2001
    23.03.2001
    Szanowny Panie Profesorze,
    1) Jak należy pisać skrót od określenia „spółka akcyjna": S.A. (z kropkami) czy: SA, jak inne skróty (PKP, PZU, PKO itp.). Nowy Kodeks spółek handlowych w odniesieniu do spółki akcyjnej w art. 305 stanowi: par. 1: „Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna zawierać dodatkowe oznaczenie: spółka akcyjna. Par. 2: „Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu S.A.” Zatem Sejm dopuszcza używanie skrótu z kropkami, a co na to językoznawcy?
    2) Dlaczego w nazwie wydawnictwa Dziennik Ustaw skrót wyrazu numer jest pisany wielką literą: Nr (podobnie, podając miejsce opublikowania przepisu prawnego, powszechnie podaje się: „Dz.U. Nr …”). Czy nie jest to germanizm?
    3) Jaka jest moc obowiązująca norm językowych i kto je ustala? Czy jest możliwe, aby w języku pewnej grupy zawodowej obowiązywały inne normy, niż powszechnie przyjęte (np. S.A., Dz.U. Nr w języku prawniczym)? Czy Sejm może ustanawiać normy językowe w drodze ustaw?
    Będę wdzięczny za odpowiedź. Pozdrawiam.
    Kazimierz Kucharski
  • Ku wraz z celownikiem
    6.05.2020
    6.05.2020
    Dzień dobry
    W Gramatyce języka polskiego Józefa Muczkowskiego (trochę stara pozycja) przy odmianie rzeczownika pojawia się taka rada: „Celownik na owi zakończony z przyimkiem ku w niektórych na u skracamy, np. ku końcu zamiast ku końcowi, ku Krakowu, ku Paryżu”.
    Starałem się sprawdzić, użycie -u w celowniku razem z przyimkiem ku jest obecnie poprawne (szczególnie chodzi mi o ku końcu), ale nigdzie nie mogłem znaleźć takiej informacji.
    Z góry dziękuję za pomoc i poświęcony czas.
  • łącznik w inicjałach
    6.10.2005
    6.10.2005
    Na stronie Rady Języka Polskiego znalazłam informację przygotowaną przez prof. J. Podrackiego w ramach prac Komisji Ortograficzno-Onomastycznej o niestosowaniu łącznika w inicjałach imion i nazwisk dwu- i wieloczłonowych, np. Tadeusz Dołęga-Mostowicz (T.D.M.). Zaskoczyła mnie więc porada udzielona przez dra J. Grzenię, który sugerował stosowanie łącznika w podobnych przypadkach. Jak rozumieć tę rozbieżność?
  • Nazwy urzędów jednoosobowych

    19.10.2021
    19.10.2021

    Szanowni Państwo!

    W moim przedsiębiorstwie podległym marszałkowi województwa xxx przygotowujemy jubileuszową publikację, do której kurtuazyjne słowo wystosował właśnie marszałek. Marszałek kończy podpisem:

    Imię Nazwisko

    Marszałek

    Województwa Wszystkodużymiliterami

    Jak, Państwa zdaniem, powinien wyglądać podpis marszałka? Gdyby się zgodzić na „marszałka” małą literą, to czy nazwę województwa też trzeba by małą?

    Serdecznie pozdrawiam

    Zofia Łoś

  • nazwy zarządzeń, instrukcji, procedur itp.
    14.09.2012
    14.09.2012
    Szanowny Panie Profesorze,
    nasz urząd wytwarza procedury, instrukcje, formularze, załączniki oraz schematy. Chcę się dowiedzieć, czy wyrazy: procedura, instrukcja itd. powinno zapisywać się małą, czy wielką literą? Czy pisząc w jakimś dokumencie o konkretnej np. procedurze w formie: „Sposób tworzenia i nadzorowania kopii nadzorowanych określa procedura nr P-4.3”, wyraz procedura wewnątrz takiego zdania należałoby zapisać małą czy wielką literą?
    Z wyrazami szacunku
  • Od roku 1963 roku mieliśmy pisać Krakowianin, Poznaniak, Warszawiak
    17.01.2012
    17.01.2012
    Nazwy mieszkańców miast piszemy małą, a państw wielką literą, choć jedne i drugie pochodzą od własnych nazw. Rozróżnienie – jedyny argument, jaki potrafię wymyślić – meksykanina od Meksykanina jest mniej potrzebne niż zróżnicowanie Meksyku i Meksyku; mimo to nikt nie każe nam małą literą pisać nazw miast. Za to teraz pekińczyk myli się z pekińczykiem. Jest to chyba jedno z najbardziej niezrozumiałych rozstrzygnięć ortograficznych. Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji?
  • odznaczyć
    22.11.2010
    22.11.2010
    Witam,
    mam pytanie o poprawność używania słowa odznaczyć jako równoważnego z usunąć zaznaczenie. A także tłumaczenia angielskiego uncheck jako odznacz. W SJP definicja odznaczyć nie zawiera usunąć zaznaczenie i wygląda następująco:
    odznaczyć — odznaczać
    1. «znacząc, wyodrębnić coś z jakiejś całości»
    2. «wyróżnić kogoś, dając mu jakieś odznaczenie»

    Czy używanie odznaczyć zamiast usunąć zaznaczenie jest poprawne?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • o Fortisie, po raz drugi
    22.12.2009
    22.12.2009
    W nawiązaniu do odpowiedzi na pytanie o odmianę nazwy BNP Paribas Fortis proszę o informację, dlaczego odmiana nazwy tej marki jest konieczna? Czy użycie formy w mianowniku w przypadku, gdy należałoby odmienić, jest błędem? Czy też ze względu na potrzebę utrwalenia nazwy marki można tej trójczłonowej nazwy nie odmieniać?
  • Pisownia joty

    14.07.2022
    14.07.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałbym zapytać o odmianę słowa „szczegółowy” – „szczegółowey”, funkcjonującą w pisowni jeszcze w latach 30. XIX w. Czy możliwe jest ustalenie, kiedy w zapisie taka odmiana zmieniła końcówkę na współczesną i kiedy instytucje (np. rady szczegółowe szpitali) musiały zmodernizować swoje nazwy polskojęzyczne?

    Dziękuję,

    Przemek

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego